13 dec, 09:21
2015
Vakredactie
Financieel
VWGNijhof accountants en belastingadviseurs

BESCHERMING ERFGENAMEN

Een erfgenaam die een nalatenschap zuiver aanvaardt, draait op voor alle schulden van de erflater. Dat kan tot gevolg hebben dat de erfgenaam uit zijn of haar privévermogen moet bijpassen bij de erfenis. Dit wordt voorkomen door de nalatenschap te verwerpen, maar dat heeft als nadeel dat de erfgenaam ook geen recht heeft op het positieve saldo van (en/of individuele goederen uit) de nalatenschap.

De tussenvorm is beneficiair aanvaarden (de juridische term daarvoor is: aanvaarden onder het voorrecht van boedelbeschrijving). De erfgenaam hoeft dan niet uit zijn privévermogen de schulden van de nalatenschap te voldoen, maar heeft wel recht op een positief saldo van de nalatenschap. Verwerping of beneficiaire aanvaarding van een nalatenschap geschiedt met een verklaring bij de rechtbank (meestal geregeld door een notaris).

Voor zuivere aanvaarding is een dergelijke verklaring niet nodig; die kan al blijken uit de gedragingen van een erfgenaam in het kader van de nalatenschap (bijvoorbeeld het ontruimen van de woning van de erflater of het wegnemen van goederen uit de woning heeft zuivere aanvaarding van de nalatenschap tot gevolg). Erfgenamen die overwegen om een nalatenschap niet zuiver te aanvaarden, moeten dan ook goed nadenken over de handelingen die ze verrichten. Als eenmaal zuiver is aanvaard, kan daar namelijk niet meer op terug worden gekomen.

De Minister van Veiligheid en Justitie heeft een wetsvoorstel ingediend bij het Parlement om te regelen dat een erfgenaam de kantonrechter alsnog mag verzoeken om beneficiair te aanvaarden wanneer een onverwachte schuld van de erflater opdoemt. Dat is een schuld die de erfgenaam niet kende, maar ook niet behoorde te kennen, op het moment waarop hij de nalatenschap zuiver aanvaardde. De erfgenaam wordt daarbij geacht actief onderzoek te hebben gedaan naar de aard en omvang van de schulden van de erflater. Daardoor zal alleen in uitzonderingssituaties sprake zijn van een onverwachte schuld. Het verzoek om alsnog beneficiair te aanvaarden moet bij de kantonrechter worden ingediend binnen 3 maanden nadat de onverwachte schuld is ontdekt.

In het wetsvoorstel wordt ook geregeld dat van zuivere aanvaarding van een nalatenschap alleen sprake is wanneer de erfgenaam in de nalatenschap beschikkingshandelingen verricht. Dat betreft bijvoorbeeld het verkopen, bezwaren of het op andere wijze aan het verhaal van de schuldeisers van de nalatenschap onttrekken van goederen. De toelichting op het wetsvoorstel noemt als voorbeeld van een handeling die niet leidt tot zuivere aanvaarding: het meenemen van het familiefotoalbum uit de woning van de erflater. Dit fotoalbum heeft louter emotionele waarden en vormt voor de schuldeiser geen verhaalsobject van de nalatenschap.

Wanneer de (beoogde) nieuwe regels van kracht zullen worden, is nog niet bekend.